آوازخوانی در قلب تپنده زنده رود اثر بی نظیری از ستاره حسن زاده

ستاره حسن زاده متولد 1374 فارغ التحصیل کارشناسی رشته ی نوازندگی ساز ایرانی و  کارشناسی ارشد رشته ی اتنوموزیکولوژی (موسیقی شناسی) در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران هستند. نویسنده کتاب آوازخوانی در قلب تپنده زنده رود است. او در این کتاب به وصف اصفهان و زاینده رود پرداخته و آن را جلا دهنده روح و ارامش آن می داند. با توجه به اینکه اصفهان شهری در حاشیه‌ی کویر است اما زاینده‌رود به آن جان می‌بخشد و کویر خشک و تشنه‌لب را سیراب می‌کند. اصفهان که خود تماماً موسیقی و آواز است و جهانی است که باید اوج زیباییش را در گل‌دسته‌های آبی رنگ، در مقرنس‌های پیچ‌درپیچش، در اسلیمی‌های مواج که پر از صدای استادان آواز ایران تمامی رمزوراز هنر را دریابی است.

آن‌چه که پل خواجو را در شمار آثار باشکوه و بسیار نفیس قرار داده‌است، علاوه‌ بر معماری زیبا و چشم‌نواز، کارکرد پل به عنوان نقطه‌ی اتصال دو مکان، سد و مکان عبور آب، ساختار معماری بی‌نظیر دهانه‌های این پل است که به‌طرز ویژه‌ای سروصدای اطراف و آب در حال جریان را می‌گیرد و نه‌تنها تا اندازه‌ی مناسبی باعث اکو و پژواک صدای خوانندگانی که برای آواز خواندن می‌آیند می‌شود، بلکه صدای ایشان را به طور طبیعی و تأثیرگذاری تقویت‌ کرده و باعث می‌شود آن‌ صداها هرچه زیباتر و دلنشین‌تر به گوش شنوندگان و حاضرین اطراف پل شود.

هنگامی که به تاریخ و رویدادهای گذشته‌ی این پل می‌نگریم متوجه آن می‌شویم که از گذشته این پل دارای اهمیت موسیقایی بوده‌است. سنت آواز‌خوانی در ایران، بیشتر سنتی فردی است و کمتر جا یا مکانی برای عرضه‌ی عمومی آواز در سابقه‌ی تاریخی در ایران دیده می‌شود اما به شکلی غریب گفته می‌شود که از زمان صفویه و از حدود سیصد سال پیش تا امروز سنت آواز‌خوانی فردی یا جمعی در یک مکان، در پل خواجوی اصفهان برقرار بوده‌است و آواز خواندن در آن‌جا حالا دیگر تبدیل به یک کنش اجتماعی و یک عمل جمعی شده‌است. اصفهان همیشه به داشتن آوازخوانانی خوش‌صدا و اثر‌گذار در ایران معروف بوده و مکتب اصفهان یکی از مهم‌ترین مکاتب شناخته‌شده‌ی آوازی در ایران است که آوازخوانی پل خواجو یکی از راه‌های حفظ حیات آن تا به امروز است.