مطالعه فعال یکی از پایه های اصلی یادگیری موثر است که به معنای تعامل هوشمندانه با متن و منابع آموزشی است. این نوع مطالعه با استفاده از استراتژی هایی همچون طرح پرسش باعث افزایش فهم و یادسپاری می شود.
کتاب مقدمات روش های مطالعه و پژوهش
«علوم تربیتی به عنوان شاخه ای از دانش، به مطالعه و فهم فرایندهای یادگیری، آموزش و تربیت انسان ها می پردازد و نقش مهمی در توسعه نظام های آموزشی و ارتقای کیفیت یاددهی-یادگیری ایفا می کند. در این مسیر، دو رکن اساسی یعنی «روش های مطالعه» و «روش های پژوهش» نقشی کلیدی دارند که بدون شناخت و تسلط بر آن ها، دستیابی به دانش عمیق و کاربردی در این حوزه دشوار خواهد بود. مطالعه به عنوان اولین گام در فرایند یادگیری، فراتر از صرف خواندن متون و مطالب است؛ مطالعه ای موثر و هدفمند مستلزم به کار گیری راهکارهایی علمی و شناختی است که بتواند یادگیری عمیق و پایدار را ممکن سازد. از سوی دیگر، پژوهش علمی در علوم تربیتی نیز به عنوان مسیر اصلی تولید دانش و کشف راهکارهای نوین آموزشی، نیازمند رویکردها و روش های منظم و نظام مند است تا یافته های معتبر و قابل اتکا به دست آید».
بخشی از مقدمه ی فصل اول از کتاب «مقدمات روش های مطالعه و پژوهش» را می خوانید که خانم «نرگس اسکویی» آن را گردآوری و تالیف کرده است. ایشان که در تاریخ چهارده مهر هزار و سیصد و پنجاه متولد شده است، دارای مدرک دکترای تخصصی در زمینه زبان و ادبیات فارسی بوده و دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب می باشد.
درباره کتاب
این کتاب در شش فصل گردآوری شده و توسط «انتشارات ارشدان» منتشر شده است و فصول آن به ترتیب زیر سازماندهی می شوند.
- فصل اول: کلیات مطالعه و پژوهش (این فصل با هدف آشنایی دقیق و جامع با مفاهیم بنیادین پژوهش، روش ها و اصول اخلاقی مرتبط با آن تدوین شده است).
- فصل دوم: مبانی نظری مطالعه و پژوهش (هدف این فصل، آشنایی فراگیران با مفهوم مطالعه و یادگیری و نقش کلیدی آنها در فرایند پژوهش و تولید علم است).
- فصل سوم: سواد اطلاعاتی و ارتباط آن با پژوهش (هدف این فصل آشنایی جامع و کاربردی با مفهوم سواد اطلاعاتی و نقش حیاتی آن در فرآیندهای پژوهش و آموزش تدوین شده است).
- فصل چهارم: منابع اطلاعاتی (هدف از این فصل آشنایی فراگیران با مفهوم و اهمیت منابعاطلاعاتی در فرایند پژوهش و یادگیری است).
- فصل پنجم: روش های دسترسی به منابع اطلاعاتی و شیوه های استفاده از آن (هدف این فصل، آشنایی فراگیران با شیوه های موثر دسترسی به منابع اطلاعاتی و استفاده بهینه و اخلاقی از آنها در فرایندهای پژوهش، یادگیری و تولید دانش است).
- فصل ششم: منابع اطلاعاتی و مراجع معتبر در علوم تربیتی و آموزش ابتدایی (در این فصل، پایگاه های داده مهم فارسی و بین المللی، نشریات معتبر داخلی و خارجی، انجمن های علمی و همایش های برجسته در این حوزه معرفی می شوند و سپس، نکات کاربردی جهت استفاده بهینه از این منابع ارائه خواهد شد).
