«پردیس ادبیات ایران به قلم ادیبان پارسی»

کتاب «پردیس پارسی» به تالیف دکتر «سید محمد جعفر پروین» برگی دیگر از کتب به چاپ رسیده در زمینه ادب فارسی و متمایز از آنها میباشد که میتوان از آن برای تدریس ادبیات فارسی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی استفاده کرد. این کتاب در بر دارنده موضوعاتی از جمله «کلیات ادبی» و «انواع ادب فارسی» با ذکر مثالهایی از نویسندگان و شاعران فارسی پیش از انقلاب و پس از آن میباشد. در کتاب حاضر از شعر و شاعری؛ معرفی شاعران و رنجهای تحمیل شده بر آنان؛ وزنهای شعری و دستور زبان و همچنین زبان مادری و ... سخن به میان آمده است.

مولف در بخش آغازین کتاب عنوان میدارد:

« در این روزگار که میهن و انقالب عظیم ما از هر سو در فشار است، کناره گرفتن و میدان را برای دشمنان خالی گذاشتن، به هر بهانه که باشد، ناستوده است. هر کسی باید خودش را موظّف بداند، هر هنری که دارد، با اخالص عرضه کند و هر خدمتی که از دستش بر میآید برای دین و میهنش و در حقیقت برای خودش انجام دهد، هر چند آن خدمت خرد و اندک باشد».

بر همین اساس ایشان که به نقل از یکی از اساتید گرانقدر (دکتر محمدرضا ملک) فردی ادیب و ادب دوست میباشد؛ بر خود لازم دانست که با تحقیق و جمع آوری منابع و مطالب به جای مانده از پیشنیان و معاصر کتاب پیش رو را به رشته تالیف در آورد.  چرا که کتب به چاپ رسیده تا به حال اگر هم از مطالب کاملی برخوردار باشند؛ کمیاب و یا با هزینه هایی گزاف در اختیار ادب دوستان قرار میگرد؛ لذا کتاب پیش رو که توسط «انتشارات ارشدان» به چاپ رسده است؛ با مطالبی منسجم و کلی از ادبیات و تمامی انواع ادبی از جمله نظم و نثر، افسانه و داستان، دانش و عرفان، و تاریخ و سیر در اختیار ادب دوستان و ادب پروران و دانشجویان ادبیات فارسی و همچنین تمامی دانشجویان کلیه رشته ها که درس زبان فارسی دارند قرار میگیرد. به طوری که گفته شد این مطالب در کتاب حاضر به شیوه ای متمایز از سایر کتب فارسی بیان شده اند که استاد مدرس در حین تدریس این کتاب به آنها خواهند پرداخت.

پژوهشی در دستور زبان و ادب فارسی

سپاس و ستایش، ویژه ذات اقدسی است که انسان را آفرید تا او را پرستش کنند. سلام و درود بر خاتم پیامبرانش که بنده خاص اوست و بر اوصیای گرامی آن حضرت که همه، از بندگان شایسته او بوده و می‎باشند، به‎ویژه بر خاتم آنان که همچون مهر فروزان، در پس ابر غیبت، به شیفتگان خود، نور امید می‎افشاند.

شاعران و نویسندگان پارسی‎زبان، با بهره‎گیری از سخن پیامبر که فرمود: «هر کاری با نام خدا آغاز نشود، ابتر است»، از دیرباز، سروده‎ها و نوشته‎های خود را، با نام پروردگار جهان آغاز کرده‎اند و بزرگی و بخشندگی وی را ستوده و سر نیاز بر آستان او نهاده‎اند. بر پایه این شیوه پسندیده، بهترین سرآغاز هر نوشته یا شعر، فصلی است؛ در نیایش خداوند و هیچ گنجی از گنج‎های حکمت و معرفت گشوده نمی‎شوند؛ مگر آن که وصف یگانگی آفریدگار هستی، کلید آن باشد.

از آنجا که دستور زبان فارسی، بخش عظیمی از متون ادبی را تشکیل می‎دهد، با عنایت به با ارزش بودن آن‎ها، از نظر محتوا و کیفیت، بر آن شدم تا در گشتی کوتاه، در گل گشت دل‎گشای آثار تعدادی از سرآمدان دستور زبان، دامنی از گل‎های رنگین بچینم - گرچه از شمیم دلاویز آن، دامنم از دست برفت. -

این وجیزه، خوشه‎چینی از خرمن اندیشمندان و دل‎سوختگانی است که عمری را در این راه، گام نهاده‎اند، قلم‎فرسایی در مورد این موضوع از بنده، کاری بس دشوار بود؛ ولی از آن‎جا که عشق به ادبیات، هیچ دستی از این بازار، دستار تهی، باز نمی‎گردد، این حقیر، قلم به دست گرفته، به پژوهش و تحقیق پیرامون دستور زبان پرداختم. همواره تلاش شد تا مباحث، همراه با مأخذ باشد، همواره کوشش شده، تا مآخذ و مراجع مهم‎تر ارائه شود و از مآخذ درجه دوم و کم‎اهمیت‎تر چشم‎پوشی شود.

به خوانندگان گرامی، به ویژه شما، دانشجویان ارجمند و سروران گرامی این کتاب درسی، درود می‎فرستم و سلام تحیت می‎فرستم.

کتاب حاضر برآیند زحمات و تلاش‎های فراوان نویسندگانی دانشور، کاتبانی هنرمند و توانا است که یاری‎گر ما در گردآوری و تدوین این اثر بوده‎اند. بنده‎ی، پروین، و همکارانم با بعضی از ایشان، از راه مطالعه‎ی آثارشان آشنا شدیم و از آثارشان در تألیف این کتاب درسی، بهره‎برداری نمودیم.

ایشان به ترتیبی که در ذیل یاد می‎شوند؛ عبارتند از:

- از کتاب‎های دستور زبان‎های اساتید گران‎قدر انوری، گیوی، خیام‎پور - همانان که هر چه در وصف کتاب‎هایشان تمجید گوییم کم است. -

- از کتاب دستور زبان فارسی، تألیف عباسعلی مولوی، چاپ یازدهم استفاده‎ها نمودیم.

- همچنین از خانم فرزانه معینی  نیز کمال تقدیر و تشکر را دارم.

در این کتاب، کوشش شده تا مفاهیم و مباحث اساسی دستور زبان فارسی، با زبانی ساده و در خور فهم عموم، شرح داده شود. مخاطب آن در وهله‎ی نخست، دانشجویان رشته‎های علوم انسانی هستند.

نفوذ دستور زبان، در همه‎ی رشته‎ها و هر آن‎جا که با زبان سروکار دارد؛ بدیهی و روشن است و امروز دیگر هیچ محقّق و متفکّری، چه در علوم انسانی و چه در علوم محض، نمی‎تواند خود را از دانستن آن بی‎نیاز بداند.

مطالب این کتاب با وجود دقّت نظر اعمال شده، عنوان طرح و پیشنهاد دارد و دور از خطا و نقیضه نیست و از این‎رو نظریات اهل فنّ برای نویسندگان، مغتنم و گفتن و نوشتن آن‎ها، موجب سپاس‎گزاری است.

درباره مولف:

«سید محمد جعفر پروین» زاده هجده آبان سال هزار و سیصد و شصت و شش در شهر بهبهان میباشد. ایشان دوره ابتدایی را در مدرسه ی شهید ابوالقاسم موسویان واقع در روستای دولت آباد؛ دوراه راهنمایی را در مدرسه شهید اصغر معصومی در شهرستان بهبهان و دوران دبیرستان را در دبیرستان دکتر علی شریعتی در شهرستان بهبهان گذرانده است. وی دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد را در رشته ی ادبیات فارسی و در دانشگاه آزاد گچساران پشت سر گذاشته است و اکنون در مقطع دکترای زبان و ادبیات فارسی (گرایش غنایی) در دانشگاه آزاد یاسوج مشغول تحصیل بوده و علاوه بر آن مدرس دانشگاه نیز میباشد. دکتر محمد جعفر پروین هفت کتاب و تعداد سی مقاله را به چاپ رسانده اند؛ ایشان به علاقه مندان مطالعه در زمینه ادبیات و شعر مطالعه دیوان حافظ؛ کلیات سعدی و شاهنامه را پیشنهاد میکند. سید محمد جعفر پروین در دوران تحصیل خود از دانش اساتیدی چون دکتر منصور رستگار فسایی، دکتر استاد محمد رضا ملک، دکتراستاد سید احمد حسینی کازرونی، دکتر استاد جلیل نظری و دکتر استاد سید علی سراج بهره برده است و همچنین اساتیدی چون دکتر محمد رضا ملک و دکتر سید احمد حسینی کازرونی نیز در تالیف کتاب فوق به ایشان یاری رسانده اند.

به امید آنکه این کتاب مورد توجه اساتید و دانشجویان قرار گیرد.

با احترام.