سپاس و ستایش خداوند بلند مرتبه را که به لطف و عنایت بی‌کران او توفیق گردآوری، تألیف و تدوین کتاب اصول زراعت کلزا حاصل آمد. از این رو در آغاز، کمترین ادب بندگی بجای آورده و یاد می‌کنیم آموزنده بی‌آموزگار و چه خوش گفت شیخ بهایی که؛

کتابی که پیش رو دارید حاصل تلاشی مجدانه به منظور تدوین و تألیف دانسته‌ها، گردآوری مطالب به روز و تجربیات نگارند‌گان در راستای آَشنایی با اصول زراعت کلزا می‌باشد. کلزا با نام علمی (Brassica napus L.) یکی از مهمترین دانه‌های روغنی می‌باشد. کلزا پس از سویا و نخل روغنی سومین منبع تولید‌کننده روغن می‌باشد نحوه تغذیه کلزا یکی از عوامل تاثیرگذار بر عملکرد دانه، درصد روغن و کیفیت دانه آن می‌باشد. کلزا یکی از گیاهان روغنی است که دانه آن حاوي 48-40 درصد روغن و کنجاله آن حاوی 40-35 درصد پروتئین می‌باشد. روغن کلزا بدلیل ترکیب مناسب اسیدهاي چرب غیر اشباع اسید اولئیک (اومگا 9)، اسید لینولئیک (اومگا 6)، اسید آلفا لینولنیک (اومگا 3) و...، داشتن پایین‌ترین میزان اسیدهاي چرب اشباع (حدود 7%) با کیفیت‌ترین روغن خوراکی است. کنجاله کلزا نیز به عنوان یکی از مناسب‌ترین منابع در تغذیه دام و طیور می‌باشد. تحقیقات داخلی و خارجی و همچنین تجربیات کشت کلزا در دو دهه اخیر در کشور نشان داده است که زراعت این محصول در تناوب با غلات و برخی از محصولات دیگرعلاوه بر مزایایی نظیر کاهش جمعیت علف‌های هرز و کاهش آفات و بیماری‌ها، باعث افزایش عملکرد دانه گندم تا 27% و نیز پایداري تولید آن می‌شود به دلیل خصوصیات خوب مانند مقاومت به کم آبی، شوری، سرما، ارزش تناوبی زیاد، مقاومت نسبی به بافت خاک و قابلیت بالا برای رقابت با علف‎های هرز هم اکنون در سطح وسیعی از مزارع جهان در تناوب با گیاهان زراعی مختلف به ویژه غلات کشت می‎شود. دانه‎هاي روغنی بعد از غلات دومین منبع تولید انرژي در تغذیه انسان هستند. از طرفی کنجاله حاصل از فرایند صنعتی آن‎ها نیز به دلیل داشتن پروتئین سرشار یکی از اقلام مهم در تغذیه دام، طیور و آبزیان است. از آنجایی که قسمت عمده روغن مورد نیاز کشور از خارج وارد شده و هر ساله مقدار زیادی از بودجه کشور صرف خرید روغن می‎شود، افزایش سطح زیرکشت و همچنین افزایش عملکرد گیاهان روغنی باید به عنوان یکی از اهداف مهم در نظر گرفته شود. کلزا در تناوب با سایر محصولات زراعی به ویژه غلات در کنترل بیماري‎ها، آفات و علف‎هاي هرز مزارع مؤثر است و در واقع با کشت کلزا زراعت گندم و جو در کشت بعدي بیمه شده، اقتصادي‎تر و پایدارتر می‎شود به همین ترتیب بنا نهادیم برای بررسی کامل شرایط رشدی و زراعت گیاه کلزاکتابی را تحت عنوان اصول زراعت کلزا تألیف کنیم.

دکترجابر مهدی نیا افرا

هنرآموز زراعی و باغی، وزارت آموزش و پرورش، اداره کل آموزش و پرورش، مازندارن، ایران

استاد مدعو دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملی و مهارت، تهران، ایران

دکترآرامه زند سیلاخور

دکتری زراعت، گروه علوم زراعی و باغبانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

دکترابراهیم حبیبی

استاد مدعو دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملی و مهارت، تهران، ایران

رئیس اداره امور مالی دانشکده ملی و مهارت، دانشگاه ملی و مهارت، آمل، ایران

دکتر منصوره خلعتبری

دانش آموخته دکتری فیزیولوژی تولید و پس از برداشت گیاهان باغبانی، گروه علوم و مهندسی باغبانی، واحد علوم تحقیقات تهران، ایران

دکتر رضا افشاریان زاده

دانش آموخته دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعتی، گروه زراعت، واحد علوم تحقیقات تهران، ایران