سپاس و ستایش خداوند بلند مرتبه را که به لطف و عنایت بی‌کران او توفیق گردآوری، تألیف و تدوین کتاب چرخه زیستی حیات(LCA) محاسبات و اهمیت آن در تولیدات کشاورزی حاصل آمد. از این رو در آغاز، کمترین ادب بندگی به جای آورده و یاد می‌کنیم آموزنده بی‌آموزگار و چه خوش گفت سعدی که؛

هر باب از این کتاب نگارین که برکنی

همچون بهشت گویی از آن باب خوشترست

کتابی که پیش رو دارید حاصل تلاشی مجدانه به منظور تدوین و تألیف دانسته‌ها، گردآوری مطالب به روز و تجربیات نگارند‌گان در راستای آَشنایی با چرخه زیستی حیات(LCA)، محاسبات و اهمیت آن در تولیدات کشاورزی می باشد. هدف اساسی هر نظام کشاورزی، افزایش عملکرد است، ولی بوم‌‌نظام‌‌های زراعی بایستی بتوانند پایداری تولید محصولات در درازمدت، حفاظت از منابع پایه، کاهش آلودگی‌‌های زیست محیطی و در نهایت ثبات تولید را تضمین کنند. بنابراین، مشخص است که بایستی یک فعّالیّت از نظر اقتصادی و زیست محیطی پایدار باشد.بدین ترتیب، می‌‌بایستی اثرات زیست محیطی فعّالیّت‌‌‌‌های مختلف کشاورزی را بوسیله دامنه‌‌ای از مقیاس‌‌های مکانی از سطح مزرعه تا سطح ملی تجزیه و تحلیل کرد. چرخه حیات (LCA) رویکردی برای ارزیابی اثرات زیست محیطی تولید محصول یا انجام یک فعالیت است که بر اساس دو شاخص میزان مصرف منابع و انتشار انواع آلاینده‌‌ها به محیط زیست محاسبه می‌‌گردد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه رو در رو با کشاورزان و کارشناسان کشاورزی گردآوری خواهند شد و با استفاده از نرم افزار Simapro تجزیه و تحلیل خواهند شد. به منظور تجزیه و تحلیل اثرات زیست محیطی، از روش 14040ISO  به ازای یک واحد کارکردی معادل با یک تن دانه استفاده می‌‌شود. بدین ترتیب، میزان نهاده‌‌های ورودی (از جمله سوخت‌‌های فسیلی و کودهای معدنی)، تولید و نقل و انتقال نهاده‌‌های کشاورزی (نظیر تولید کودهای شیمیایی) و عملیات بکارگرفته شده در مزرعه (شامل شخم و برداشت) به ازای یک واحد کارکردی تعیین می‌‌گردد. در مرحله اول، ممیزی چرخه حیات، میزان مصرف نهاده‌‌ها و انتشار آلاینده‌‌ها به ازای یک واحد کارکردی تعیین می‌‌شود. در مرحله بعد، ارزیابی تأثیر چرخه حیات انجام خواهد گرفت و بر اساس شاخص‌‌هایی اطلاعات مرحله قبل در شش گروه مؤثر شامل تخلیة منابع (نظیر مصرف سوخت‌‌های فسیلی و کودهای معدنی فسفر و پتاسیم)، تغییر کاربری اراضی، تغییر اقلیم (گرمایش جهانی)، سمیّت (جوامع انسانی، بوم‌‌نظام‌‌های خشکی و آبی)، اسیدی شدن اراضی و اوتریفیکاسیون (بوم نظام‌‌های خشکی و آبی) دسته‌‌بندی خواهند شد. پس از انجام فرآیند نرمال‌‌سازی و موزون سازی داده‌‌ها، شاخص زیست محیطی (EcoX) که نشان دهنده سهم نظام مورد مطالعه در میزان مصرف نهاده‌‌ها و انتشار آلاینده‌‌ها می‌‌باشد، محاسبه می‌‌گردد. ارزیابی چرخه حیاتی که تحت عنوان آنالیز چرخه حیاتی، تعادل اکولوژیکی و همچنین آنالیز گهواره تا گور خوانده می‌شود.  چرخه زیستی حیات روشی است که برای ارزیابی تأثیرات زیست محیطی همراه با تمامی مراحل گوناگون زندگی محصول از گهواره تا گور استفاده می‌شود (از استخراج مواد خام تا فرآوری مواد، تولید، توزیع، کاربرد، تعمیر و نگهداری و همچنین دفع و بازیافت). به همین ترتیب بنا نهادیم برای بررسی کامل  اثرات چرخه زیستی حیات(LCA) در تولیدات کشاورزی کتاب را تحت همین عنوان تألیف کنیم.

دکتر رضا افشاریان زاده

دانش آموخته دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعتی، گروه زراعت، واحد علوم تحقیقات تهران، ایران.

دکتر رحمت صالحی

دانش آموخته  دکتری زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام، ایران.

دکتر محمد روزخش

دانش آموخته دکتری آگرو تکنولوژی گرایش علوم علف های هرز ،دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد ایران.

دکتر جابر مهدی نیا افرا

هنر آموز زراعی و باغی، وزارت آموزش و پرورش، اداره کل آموزش و پرورش، مازندارن، ایران.

استاد مدعو دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملی و مهارت، تهران، ایران.

نفیسه جلالی

دانشجوی دکتری آگرواکولوژی- دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی ،دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد ایران.