«حق»و«حکم»، دوموضوع مرتبط بایکدیگرند که درعبارات فقهای شیعه وسنی وعلمای حقوق، دربرخی مباحث فقهی وحقوقی پیرامون آن‌ها سخن به میان آمده است. درفقه امامیه، این دواصطلاح تقریبا بعد ازشیخ انصاری(ره) به گونه‌ای ویژه درکتب فقهی رواج پیدا کرده است و کسانی که برکتاب مکاسب ایشان، حاشیه زده اند، سعی کرده‌اند که به این مطلب، بپردازند و مفهوم و ماهیت آن‌ها رامشخص کنند. علت اصلی نیز می‌تواند، مشخص کردن دقیق این دو اصطلاح جهت پی بردن به حقوق معامله‌ای وچگونگی اسقاط ونقل وانتقال آن باشد. اهمیت شناخت دقیق بین دواصطلاح «حق»و«حکم» درفقه امامیه درمباحثی چون موارد جوازشرط، نذر، صلح و. . ‌. فهمیده می‌شود. آنجا است که فقیه احساس نیاز می‌کند تا معیار وملاکی برای فرق بین این دومجعول شارع انتخاب کند و طبیعی است که هرچه این معیار را دقیق تر بشناسد، نظرات صحیح تری درابواب مختلف فقه می‌تواند ارائه بدهد